Zabytki

Zapraszamy do nas

Zabytki

Charakterystyka i zabytki okolicznych miejscowości.

Świdnik - wieś położona w dolinie prawego dopływu Słomki, należy do starych miejscowości. Znalezione cmentarzysko i przedmioty z epoki neolitu, świadczą o bardzo dawnym zasiedleniu okolicznych terenów. W 1326 roku wzmiankowana jest jako wieś rycerska. Z początkiem XV wieku należała do niejakiego Leszka, a w drugiej połowie XV wieku do Zegoty Gabońskiego. Następnie dziedzicami wsi byli Rogowscy z Rogów, Sędzimirowie z Łukowicy potem Wielogłowscy, którzy wybudowali istniejący do dnia dzisiejszego dwór. Od 1821 roku właściciele zmieniali się wielokrotnie. Ostatnią jego dziedziczką do 1946 roku była Marianna z Walterów Śmiałowska. Na przełomie XIX i XX wieku w Świdniku były jeszcze trzy nieistniejące dzisiaj dworki: "Niżni" należący do Walterów, "Wyżni"- Gostkowskich i "Na Owieczce"- Reklewskich. Świdnicki dwór wzniesiony w 1752 roku położony jest w starym parku krajobrazowym, wyraźnie odcinającym się od rosnących wokoło sadów. Park przecięty jest w połowie aleją, poprowadzoną od drogi i zakończoną kolistym podjazdem pod wejściowy ganek. Dwór zwrócony jest frontem do północy, drewniany, modrzewiowy, zbudowany na zrąb, tynkowany, parterowy z facjatką z tyłu. W części wschodniej drewnianych stropów na jednej z belek zachował się łaciński napis z datą budowy: BENEDIC DOMINE DOMUM ISTAM EXTRVITAM 1752 AD. DIEBUS 7 BRIS ET OMNIS HABITANTES IN EA. (Błogosław Panie domowi temu wzniesionemu 7 października 1752 roku pańskiego i wszystkim jego mieszkańcom). Dwór posiada dosyć bogaty detal architektoniczny. Dwa rokokowe kominki dwukondygnacyjne; jeden z ramą ornamentalną i maszkaronem, drugi skromny z ornamentem, a także częściowo zachowaną, bądź odtworzoną stylową stolarkę z profilowanymi płycinami, okładzinami futryn drzwi i obramieniami okien. Na końcu brzozowej alejki po stronie południowo-wschodniej znajduje się dworska kaplica z XVIII wieku. Murowana, półokrągła, sklepiona kolebkowo z kamiennym portalem. Posiada drzwi żelazne z XVIII w. Wewnątrz obraz Matki Boskiej Bolesnej z początku XIX w. Według tradycji kaplica dworska wzniesiona została na zbiorowym grobie pomordowanych arian.

W ogrodzie dworskim znajdują się pozostałości zbudowanego w XVI w. przez Marcina Rogowskiego zboru ariańskiego. Zachowała się sklepiona dwudzielna piwnica, w obrębie wału ziemnego o trzech ramionach, przylegających do stoku wzgórza.

   

Łukowica- wieś leży w południowo-wschodniej części Beskidu Wyspowego, pomiędzy szczytami Skiełku (753 m n.p.m.), Cisówki (500 m n.p.m.), Pępówki (777 m n.p.m.), Bąkowca (599 m n.p.m.) często nazywana jest „stolicą limanowskich sadów”. Przez wieś przepływa potok Łukowica. Według legendy miano tu niegdyś wyrabiać łuki – stąd nazwa wsi. Pierwsza historyczna wzmianka o wsi pochodzi z 1326 r. Była to własność rycerska, należąca do rodu herbu Jastrzębiec, później zaś stanowiła własność Sędzimirów. W 1443 r. połowę wsi lokowano na prawie magdeburskim. Zabytkiem Łukowicy jest drewniany kościół parafialny pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła, wzmiankowany w 1325-1327 r. Obecny kościółek wzniesiony został w latach 1693-1697 roku. Budowa ma charakter zrębowy i wieżę o konstrukcji słupowej. We wnętrzu kościoła możemy zobaczyć: cenne malowidło z XVIII w., drzwi z zamkiem z XVII w., ołtarz główny z XVII w., ambona późnobarokowa, chrzcielnica kamienna z 1693 r., organy rokokowe i na wieży dzwon z 1752 r. Łukowica jako osada należy do prehistorycznych. Znajdowała się tu także drukarnia ariańska. Kaplica murowana na cmentarzu pod wezwaniem Krzyża Świętego w stylu gotyckim, pochodzi z czasów Polskich Arian, niejednokrotnie ulegała częściowemu zniszczeniu i odbudowywana była w 1853 i 1953 r.

   

Przyszowa - pierwsze wzmianki o wsi znajdujemy u Jana Długosza , podaje on informacje o istnieniu kościoła i parafii co świadczy o tym, że wieś istniała znacznie wcześniej. W XVI w. właściciele Przyszowej, Wierzbiętowie, przekształcili kościół w zbór ariański. Michał Wierzbięta wybudował w zamian nowy kościół katolicki, który służył aż do końca XIX wieku. Wieś podzielona na dwa sołectwa (Przyszowa, Berdychów) oraz wiele przysiółków (np. Górki, Wądole, Królówka, Potocyna). Osiedla i przysiółki są porozrzucane u podnóża Łyżki (lokalnie zwanej Wyżką, wys. 807 m) i Piekła (660 m). Jest to największa miejscowość w gminie. Przez Przyszową przepływa Potok Słomka.

W miejscowości znajduje się kościół pod wezwaniem św. Mikołaja w stylu neogotyckim wybudowany w pierwszej dekadzie XX wieku. Znajduje się w nim czczony przez wiernych obraz Przemienienia Pańskiego oraz słynna przyszowska Gioconda, o której pisał Jerzy Harasymowicz "Czy wie Przyszowa że się w niej Słowian Gioconda chowa". We wsi mieści się również dwór Żuk-Skarszewskich (został on w 2005 roku wyremontowany i służy kolejnemu pokoleniu Żuk-Skarszewskich jako dom).

Na szczycie góry Łyżka w pobliżu miejscowości prawdopodobnie znajdował się w średniowieczu niewielki zamek obronny. Obiekt ten został zaklasyfikowany jako zamek w Katalogu grodzisk i zamczysk w Karpatach (1993) J. Marszałka. Znajdują się tam pozostałości wału ziemnego i suchej fosy taki  układ terenu sugeruje, że wały mogły być podwójne. Według miejscowych podań w XIII wieku schroniła się tu przed Tatarami wraz ze skarbcem klasztornym święta Kinga, żona Bolesława Wstydliwego, założycielka zakonu klarysek w Starym Sączu. Według podania nazwa góry pochodzi od srebrnej łyżki upuszczonej lub zgubionej przez świętą Kingę w chwili odejścia z tego miejsca. Legendy ludowe o skarbach klasztornych ukrytych przed Tatarami na górze Łyżka przytacza m.in. Żegota Pauli w pracy Podróże naukowe po Sądecczyznie. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich wspomina, że według podań ludowych na górze Łyżka znajdują się "obszerne podziemia, dla bardzo ciasnych przejść i zepsutego powietrza niedostatecznie zbadane". W dniu 28 listopada 2004 roku speleolodzy ze Stowarzyszenia Speleoklub Beskidzki zlokalizowali na wschodnim stoku góry, na wysokości 700 m n.p.m., niewielką jaskinię o głębokości ok. 2 m; otrzymała ona nazwę katalogową Schronisko z Lisem, gdyż w środku zauważono lisa. W literaturze archeologicznej wysuwano przypuszczenie, że początkowo na górze Łyżka znajdował się obiekt obronny należący do kasztelanii sądeckiej, a później zameczek rycerski rodu posługującego się zawołaniem "Janina" lub "Jonina", które dało początek herbowi Janina.

   

Limanowa– miasto położone w Beskidzie Wyspowym (Pasmo Łososińskie),  w kotlinie górskiej u zbiegu potoków: Mordarka, Jabłoniec i Starowiejskiego, nad potokiem Sowlina (dopływem Łososiny). Limanowa została założona w XV w., lub XIV w., przez osadników niemieckich. W okresie polokacyjnym występuje również pod niemiecką nazwą niem. Hilman, Ilmanowa. W źródłach pisanych nazwa miejscowości występuje właśnie jako Ilmanowa w 1493 r., lub Hilmanowa od nazwiska osadźcy o niemieckim nazwisku Ilman, czyli Hildiman, Illmann. Spolszczenie na Limanowa pojawiło się już w 1680 r.. Limanowa otrzymała prawa miejskie w 1565 r. od Zygmunta II Augusta . Od tego czasu następował stały rozwój gospodarczy i kulturalny, przerwany wiek później Potopem szwedzkim i wielkim pożarem miasta, które nie podniosło się z upadku aż do doby rozbiorowej. Do zagarnięcia Limanowej przez Austrię doszło jeszcze przed I rozbiorem Polski, w 1767 r., pod pozorem utworzenia kordonu sanitarnego przy granicy z Rzeczpospolitą.

Od północnej strony miasta wznosi się długi grzbiet Pasma Łososońskiego, od południowej wysokie wzniesienie Lipowe. Z pobliskiej, górującej nad miastem Miejskiej Góry bardzo rozległa panorama widoków. Znajduje się tutaj najwyższy w Polsce stalowy krzyż.

Przy limanowskim rynku znajduje się słynna bazylika Matki Boskiej Bolesnej a niecały kilometr od rynku Kaplica Łask gdzie zaczęła się cała historia sanktuarium limanowskiego.

Bazylika Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej - kościół parafialny w Limanowej z drugiej dekady XX wieku, sanktuarium maryjne, od 1991 roku bazylika mniejsza. Świątynia została wybudowana w latach 1910- 1918 jako wotum na 100. rocznicę Konstytucji 3 maja, z inicjatywy ówczesnego proboszcza. Kościół Matki Boskiej Bolesnej jest murowaną, trójnawową bazyliką o ścianach zewnętrznych wyłożonych kamieniem. Został zaprojektowany z wykorzystaniem motywów drewnianego budownictwa okolic Beskidu Wyspowego. Wysoka wieża przy fasadzie zwieńczona jest neobarokowym hełmem. U szczytu fasady znajduje się rzeźba Ukrzyżowania a poniżej niej polski orzeł i daty 1791 - 1891. W ołtarzu głównym bazyliki znajduje się rzeźba Matki Boskiej Bolesnej, wykonana z drewna lipowego, pochodząca z XIV wieku. W 1753 roku przeniesiono ją z kaplicy w Mordarce do ówczesnego, drewnianego kościoła parafialnego w Limanowej. Z wyposażenia poprzednich, drewnianych kościołów Limanowej w bazylice znajduje się późnogotycka drewniana chrzcielnica. Kroniki podają, że w 1914 roku artyleria ostrzeliwała długo i ciężko dopiero co wybudowany kościół w Limanowej, wszystkie jednak pociski omijały świątynię. Po tym wydarzeniu sami żołnierze opowiadali: „Pani we mgle zasłaniała nam kościół”. Ci właśnie żołnierze wstępowali późnej do domów i mówili wskazując na obraz Matki Bożej limanowskiej: „Nie bójcie się - Ta Pani was obroni”.

Kaplica Łask jest kaplicą znajdującą się we wsi Mordarka, do której  w XVI wieku przywieziono Cudowną Figurę Matki Bożej Bolesnej i umieszczono ją na lipie, która do dnia dzisiejszego rośnie obok, a następnie przeniesiono ją do wybudowanej dla niej drewnianej kapliczki. Figura przywieziona została wg historii z Węgier w roku 1545 r.  Rzeźba została wykonana z jednolitego pnia drewna lipowego, jest polichromowana, na odwrocie wydłutowana. Anonimowy artysta przedstawił postać Maryi w ujęciu frontalnym, siedzącą na ławie i trzymającą w ramionach martwe ciało Syna o znacznie pomniejszonych w stosunku do Maryi rozmiarach. Jest to tzw. Pieta – Radosna, rzeźba na „wpół ludowa”. Wysokość figury to ok. 90 cm (z koroną dochodzi do 1 m). Obecna kaplica jest murowana z kamienia i znajduje się już w granicach miasta Limanowa. Wybudowana została na przełomie XVIII/XIX wieku, w której umieszczono barokową kopię Piety Limanowskiej. Wewnątrz kaplicy na ścianach wymalowano w obrazach podania o służącej z dworu z rozbitym dzbanem i powodzi, która uniosła trumnę ze zwłokami dziedziczki heretyczki, zaniedbującej kaplicę. Poniżej kaplicy wytrysnęło źródełko do którego przez cały rok przybywają pielgrzymi z całej Polski. W archiwum Sanktuarium limanowskiego znajduje się Księga Łask z udokumentowanymi cudami związanymi także z wodą z tego właśnie źródła. Najbardziej znane uzdrowienia mają związek z oczami.

   

Jabłoniec - wzgórze i wieś w gminie Limanowa. W czasie I wojny światowej, w grudniu 1914 r. miejsce dużej i krwawej bitwy pomiędzy wojskami austro-węgierskimi i rosyjskimi, w wyniku której ofensywa rosyjska na zachód została powstrzymana (tzw. "operacja limanowsko-łapanowska"). Pozostałością jest duży cmentarz wojenny (m.in. kaplica-mauzoleum). Miejsce śmierci dowódcy płk. hr Othmara Muhra (obelisk). Obok cmentarza z I wojny światowej niewielki cmentarz żółnierzy radzieckich z czasów II wojny światowej. Szlak niebieski z Limanowej na Przełęcz Ostra-Cichoń.  Jabłoniec to miejsca najcięższych bojów.  0 wielkości operacji świadczy fakt, że brało w niej udział ok. 120 tys. żołnierzy wojsk rosyjskich oraz ok. 90 tys. wojsk austro-węgierskich. Przełamanie frontu nastąpiło 12 grudnia 1914r., przy czym szczególnie sławnym stał się bój oddziału spieszonych huzarów węgierskich o ufortyfikowane przez Rosjan wzgórze Jabłoniec. Zginął wtedy płk Othmar Muhr, któremu cesarz austriacki - Franciszek Józef I nadał przydomek "Limanowa"; to samo spotkało dowodzącego głównym uderzeniem gen. Józefa Rotha.

  

Podegrodzie- wieś położone w środkowej części Kotliny Sądeckiej, na lewym brzegu Dunajca w zalewowej dolinie. Leży na wysokości ok. 306 m n.p.m.. We wschodniej części wsi wznoszą się poprzecinane potokami i lasami wzgórza noszące nazwy: Łazy, Kucowa, Grobla i Zamczysko. Zabudowa usytuowana jest w dolinie Dunajca oraz na zboczach wzgórz.

Pierwsze ślady obecności człowieka na terenach Podegrodzia pochodzą z okresu górnego paleolitu, czyli ok. 20 tys. lat p.n.e. Dalsze ślady bytności człowieka pochodzą z epoki polodowcowej, ok. 8 tys. lat p.n.e. Na przełomie 5 i 4 tys. lat p.n.e. na Sądecczyźnie pojawiła się ludność ceramiki sznurowej. Pod koniec II i I wieku p.n.e., w epoce brązu, przez tereny Sądecczyzny prowadził szlak handlowy, którym transportowany był bursztyn. Dzięki wymianie handlowej pojawiły się nowe przedmioty wykonane z brązu, naczynia gliniane ze zdobieniami spiralno - wolurowymi, charakterystyczne dla tzw. kultury oromańskiej.

Oprócz grodów na Zamczysku i Grobli gdzie swoją siedzibę miał kasztelan, był to kościół datowany na rok 1014 i podgrodzie. Po przekazaniu przez Bolesława Wstydliwego Sądecczyzny św. Kindze, nastąpiły istotne zmiany. W 1273 roku, po raz pierwszy w dokumentach pojawia się nazwa Podegrodzie, które stało się zwykłą wiejską osadą. W XVI wieku nastąpiła zmiana systemu gospodarowania na wsi. Powszechną formą staje się gospodarka folwarczno - pańszczyniana. Głównymi zabytkami Podegrodzia są: kościół św. Jakuba Apostoła - murowany z 1832 roku. Trzynawowa, halowa budowla z klasycystycznym wyposażeniem (ołtarz, stalle itp.) oraz barokowymi organami z 2 poł. XVII wieku i marmurową chrzcielnicą z XVII wieku, kaplica św. Anny - zabytkowa kaplica mszalna, wzniesiona w stylu barokowym, kaplica św. Sebastiana - zabytkowa kaplica, wzniesiona około XIX wieku, Stanowisko archeologiczne na Zamczysku, pomnik Bł. Ojca Stanisława Papczyńskiego - obelisk poświęcony pochodzącemu z Podegrodzia zakonnikowi O.St Papczyńskiemu- założycielowi zakonu Marianów (Licheń).  Pomnik poległych podczas II wojny światowej, Zagroda Podegrodzka - "Kubalówka" - to drewniana zagroda lachowska, znajdująca się w Podegrodziu. Składa się aktualnie z chałupy, spichlerza i kuźni, wyposażonych w stare, tradycyjne sprzęty, Muzeum Lachów Sądeckich im. Zofii i Stanisława Chrząstowskich jest największą na Sądecczyźnie regionalną placówką powstałą ze zbiorów prywatnej kolekcji.

Naszacowice-  dawniej Naszczowice - wieś położona w województwie małopolskim. Ulokowana 1293 roku na prawie magdeburskim, należała przed rozbiorami Polski do zakonu klarysek ze Starego Sącza i do XX wieku nosiła nazwę Naszacowice. W miejscowości, na wzgórzu Zamczysko na lewym brzegu Dunajca, znajdują się resztki grodziska z epoki łużyckiej i z okresu wczesnego średniowiecza. Nad brzegiem Dunajca wznosi się  samotne wzgórze, skrywające relikty grodziska , które przez 300 lat , aż do początków polskiej państwowości, było jednym z najważniejszych ośrodków słowiańskiego plemienia Wiślan.W IX-XI wieku pełniło ono rolę centrum osadniczego dla Kotliny Sądeckiej i było ważnym punktem strażniczym na szlaku handlowym biegnącym wzdłuż Dunajca.

Stary Sącz- położony jest w płaskim dnie Kotliny Sądeckiej, w widłach rzek Dunajca i Popradu, na wysokości ok. 320 m n.p.m. Pierwsza wzmianka na temat Starego Sącza datowana jest na rok 1257, kiedy to książę krakowsko-sandomierski Bolesław Wstydliwy zapisał księżniczce węgierskiej Kindze ziemię sądecką obejmującą tereny w trójkącie: Biecz – Limanowa – Podoliniec (obecnie Słowacja) jako zastaw za posag wniesiony do Polski. Kinga uwłaszczyła otrzymanymi dobrami założony przez siebie starosądecki klasztor klarysek. W 1358 Kazimierz III Wielki zezwolił na lokację Starego Sącza na prawie magdeburskim, jednocześnie zwolnił miasto od danin. W 1410 r. miasto zostało spalone przez wojska Zygmunta Luksemburskiego dowodzone przez Ścibora ze Ściborzyc. W 1683 król Jan III Sobieski po stoczonej bitwie pod Wiedniem, w drodze powrotnej do Warszawy odwiedził miasto by pokłonić się szczątkom księżnej Kingi. Miasto wielokrotnie nawiedzały pożary. Największy miał miejsce w 1795, kiedy spaleniu uległo niemal całe miasto wraz z ratuszem (obecnie jego rekonstrukcja znajduje się w miasteczku galicyjskim w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu). Z pożogi ocalał jedynie kamienny dom mieszczański z XVII wieku, zwany "Domem na Dołkach",  mieści muzeum regionalne. Zabudowa rynku to perełka architektury średniowiecznej, którą uznano za rezerwat urbanistyczny.  Znajduje się tu klasztor Klarysek założony przez księżną Kingę, żonę Bolesława Wstydliwego. Księżna po śmierci męża sama wstąpiła do klasztoru w 1279. Do tego klasztoru wstąpiła również królowa Jadwiga, żona Władysława Łokietka i matka Kazimierza Wielkiego, która zmarła w 1339. W 1683 Jan III Sobieski podarował klaryskom zdobyty na Turkach sztandar, który jest do dziś przechowywany w klasztorze. Przy klasztorze funkcjonuje gotycki kościół pw. św. Trójcy i św. Klary. Wnętrze świątyni udekorowane jest barokowymi polichromiami przedstawiającymi życie fundatorki. Najcenniejszym zabytkiem kościoła jest ambona z 1671 w kształcie drzewa Jessego. Organy kościelne mają dwie klawiatury: jedną w części dla osób świeckich i przeznaczoną dla świeckiego organisty, drugą w części zamkniętej i przeznaczoną dla siostry zakonnej.

Wokół miasta rozciąga się Popradzki Park Krajobrazowy. A na starosądeckich błoniach znajduje się ołtarz zbudowany z okazji wizyty papieża Jana Pawła II. Podczas odprawionej w dniu 16 czerwca 1999 na nim mszy papież kanonizował świętą Kingę.

   

Nowy Sącz- miasto powiatowe położone jest w płaskim dnie Kotliny Sądeckiej, w widłach rzek Dunajca i Kamienicy Nawojowskiej na zróżnicowanej wysokości od 272 n.p.m.(Wielopole) do 387 n.p.m. (wzgórze Majdan),  u podnóża masywów górskich Beskidu Sądeckiego, Beskidu Wyspowego i Beskidu Niskiego, a także w niewielkiej odległości od Jeziora Rożnowskiego, co podnosi walory turystyczne miasta. Najstarsza część miasta leży na płaskim wyniesieniu pomiędzy korytami obu rzek, które posiada naturalne walory obronne, co zadecydowało o lokowaniu miasta przez króla Wacława II właśnie w tym miejscu. Położenie w Kotlinie Sądeckiej powoduje pewną izolację Nowego Sącza od innych ośrodków osadniczych, jednak przebiegający tędy ważny szlak komunikacyjny na południe Europy, spowodował, że miasto znalazło w średniowieczu dogodne warunki do rozwoju i wymiany handlowej – głównie z Węgrami. W XIV w., za panowania Kazimierza Wielkiego, wybudowany został zamek i mury obronne. W zamku sądeckim odbywały się liczne spotkania polskich władców z władcami innych narodów. W 1409 król Władysław Jagiełło oraz książę litewski Witold układali tutaj plany wojny z zakonem krzyżackim. W średniowieczu miasto kilkakrotnie nawiedzały powodzie, pożary oraz epidemie, co częściowo zahamowało jego rozwój. W XVI i XVII w. w okolicach Nowego Sącza rozwijali działalność arianie (m.in. Jonasz i Wespazjan Schlichtyngowie). W mieście w latach 1556-1616 funkcjonowała tu szkoła i zbór ariański ukierunkowane na dyteizm.

Zabytki Nowego Sącza: nowosądecki ratusz, ruiny Zamku Królewskiego (XIV, XVII w.) ruiny, z zachowanym fragmentem fortyfikacji miejskich,  Bazylika kolegiacka św. Małgorzaty i Kościół pw. św. Kazimierza, Ratusz – budynek stanowiący serce miasta, siedziba władz Nowego Sącza. Obecny kształt ratusz uzyskał podczas odbudowy po pożarze w końcu XIX wieku. Stoi pośrodku rynku – centralnego placu miasta, który ma powierzchnię 19 200 m², układ urbanistyczny Starego Miasta i mury obronne miasta, Synagoga – wybudowana w 1746 roku, Chasydzka bożnica Bajs Nusn z przełomu XIX i XX wieku, Sądecki Park Etnograficzny – jest skansenem regionalnym, który prezentuje kulturę ludową Sądecczyzny, Secesyjny Dworzec PKP, a także: Cmentarz Komunalny – na którym znajdują się m.in.: symboliczny pomnik powstańców (1831), Grób Nieznanego Żołnierza z 1920, Groby powstańców z 1863 r., monumentalny pomnik – obelisk z kwaterami grobów żołnierzy (polskich, austriackich i niemieckich z czasów I wojny światowej), pomnik legionistów z I wojny światowej, nagrobny pomnik gen. Józefa Kustronia, symboliczny grób "Oświęcimiaków", pomnik i groby żołnierzy radzieckich z lat II wojny światowej, symboliczny grób "Sybiraków" Ziemi Sądeckiej, Cmentarz żydowski – kirkut, w latach 1940-1945 był miejscem egzekucji, także masowych dokonywanych przez hitlerowców na ludności żydowskiej miasta i okolicy, również na Polakach i Stary Cmentarz ("Cmentarz Zasłużonych") – W cokole pomnika złożone są urny z prochami z miejsc straceń, obozów koncentracyjnych, z pól bitewnych. Przed pomnikiem Sądeckiej Piety znajduje się płyta Nieznanego Żołnierza II wojny światowej. Cmentarz symbolizuje: kaźń w więzieniu w Nowym Sączu, rozstrzelanych przy moście kolejowym nad Dunajcem, przy moście na Kamienicy, na Cmentarzu Żydowskim, rozstrzelanych dwóch partyzantów w Dąbrówce, rozstrzelanych w Biegonicach, w Rdziostowie, Młodowie, Starym Sączu, Wysokim, Chomranicach, Łomnicy.